دانشجو از منظر ولایت

دانشجو در بيان مقام معظم رهبري(مدظله العالی)

ويژگي هاي حرکت دانشجويي از قبل از انقلاب تا اوان انقلاب و از اين جا به بعد را عرض مي کنم خصوصيات اين حرکت عبارت است از:
1- آرمان گرايي در مقابل مصلحت گرايي؛ عشق به آرمان‌ها و مجذوب آرمان ها شدن... .
2- صدق و صفا و خلوص ...
3- آزادي و رهايي از وابستگي هاي گوناگون حزبي و سياسي و نژادي و امثال اينها
4- مبتني بر اشخاص نبودن (متعلق به فضا و مجموعه حاضر)
5- حساسيت منفي داشتن در مقابل مظاهري که از نظر فطرت انساني زشت است مثل ظلم و تبعيض و بي عدالتي و دفع اين مسايل... .
6- بر اين حرکت احساسات حکومت نمي کند، بلکه ضمن اينکه احساسات هست، منطق و تفکر و بينش و تحصيل و ميل به فهميدن و تدقيق هم در آن وجود دارد .
...عشق و علاقه من به دانشجو، بخش عمده اش ناشي از صفا و صداقت دانشجوست.
...سالهاي قبل از انقلاب، يک واقعه جنايت آميز در روز شانزدهم آذر اتفاق افتاد... مسئولان آن روز به خاطر سخن حقي، اتفاقي در دانشگاه افتاد که بعدها جبهه دژخيمان به خاطر همان هدفي که جوانان داشتند و هدف والايي هم بود با آن مقابله کردند و به کشته شدن سه نفر انجاميد، مسئله آن روز چه بود، ضديت با آمريکا... .(1)
...*بنده يک وقت عرض کردم دانشگاهها بايد سياسي باشند و دانشجو بايد سياسي باشد. معناي حرف آن است که دانشجو بايد قدرت تحليل سياسي داشته باشد تا جبهه بندي هاي دنيا را بشناسند تا بفهمد امروز دشمن کجاست و از کجا و با چه ابزاري حمله مي کند. اين براي شما لازم است. اگر شما تلاش سياسي، کار سياسي، مطالعه سياسي و مباحثه سياسي نداشته باشيد، اين توانايي را پيدا نمي کنيد. البته توجه داشته باشيد که دشمن از همين امر استفاده نکند. دشمن با کمال هوشياري ايستاده است. اميرالمؤمنين عليه الصلاه و السلام فرمود «و من نام لم ينم عنه» مراقب باشيد که اگر شما غفلت مي کنيد دشمن از شما غفلت نمي کند. دشمن با کمال هوشياري مراقب است.(2)

دو عنصر اصلي در تربيت دانشجو

يکي عنصر علم و تحقيق و کارايي علمي و جوشيدن استعدادهاي علمي و اين قبيل چيزهاست و يکي هم عبارت از روحيه و تدين و حرکت صحيح و سالم سازي معنوي و روحي دانشجو. اين دو عنصر بايستي بدون تفکيک از يکديگر با قدرت و با ظرفيت کامل کشور، تعقيب شود.(3)
بارها در مجامع دانشجويي گفته ام که در اين نظام مردمي، دانشجويان که طبقه پيشرو و پيشاهنگ و زبده و با نشاط پيکره اجتماع هستند، بايد در سازندگي آينده و ترسيم حرکت عمومي جامعه، بيش از جاهاي ديگر نقش و اثر داشته باشند.(4)
حرکت علمي و شکوفايي استعدادها در دانشگاههاي ما رو به پيشرفت است.(5)
بحمدالله دانشگاههاي ما از استاد مؤمن، از دانشجوي مؤمن و از مديران مؤمن سرشار است؛ ... البته به شما دانشجوها مي گويم سنگربان اين سنگر [دانشگاهها] شماييد مواظب باشيد. خاکريزهايتان سست نشود دايم خاکريزها را ترميم کنيد. خاکريزها، خاکريزهاي فرهنگي و فکري است اينها را ترميم کنيد. خودسازي فکري و اخلاقي و انقلابي دروني دانشجويان يک فريضه است. (6)
شما [دانشجويان] و عزيزان با نهج البلاغه انس پيدا کنيد. نهج البلاغه خيلي بيدارکننده و هوشيار کننده و خيلي قابل تدبر است. در جلساتتان با نهج البلاغه و کلمات اميرالمؤمنين انس پيدا کنيد. اگر خداي متعال توفيق داد و يک قدم جلو رفتيد آن وقت با صحيفه سجاديه – که علي الظاهر فقط کتاب دعاست اما آن هم مثل نهج البلاغه، کتاب درس حکمت و کتاب عبرت و کتاب راهنماي زندگي سعادتمند انسان است – انس بگيريد.(7)
امروز جوانان ما، دانشجويان ما، ... اگر مي خواهند در زمينه افکار اسلامي عمق پيدا کنند و پاسخ سؤالات خود را پيدا کنند بايد به کتابهاي شهيد مطهري مراجعه کنند که امام درباره کتابهاي اين بزرگوار، تعبيري قريب به اين مضمون دارند که «همه آنها خوب و مفيد است.(8)
امروز خودتان را بسازيد – دانشگاهها را بسازيد – محيط دانشگاه را محيط انقلابي و اسلامي کنيد... در محيط دانشگاه، جوانان انقلابي و مسلمان بايد مانند يک دست، يک تن، با يک فکر، فکر اسلام و انقلاب حرکت کنند... از هر چيزي که مخلّ به اين يگانگي در راه خدا و در راه انقلاب باشد پرهيز کنيد. تا بتوانيد دانشگاهي را بسازيد که فرداي ايران را تأمين کند، جمهوري اسلامي را در مقابل دشمنان و بدخواهان و ملت ايران را در مقابل دوستان و اميدواران عالم روسفيد کند.(9)
شما دانشجويان، متوجه باشيد که يکي از بزرگترين وظايف شما، خودسازي اخلاقي است، اخلاق خود را تکميل کنيد، شما جوانان فرصت را داريد. دوران، دوران شماست، شما در دوران خوبي زندگي ميکنيد؛ در سايه حکومت قرآني و فرهنگ اسلامي زندگي مي کنيد؛ بنابراين، از لحاظ روحي و معنوي، فرصت براي والا و شايسته شدن داريد، اين فرصت را مغتنم بشماريد . علم بايد در کنار اخلاق و پيشرفت صنعتي و علمي و مادي در کنار رشد اخلاقي باشد. توجه به خدا هم مايه اصلي رشد اخلاقي به حساب مي آيد.(10)
دانشجو، اميد آينده کشور و ذخيره حياتي کشور است. من براي دانشجوي موفق سه شاخص دارم ... بايد خوب درس بخواند - به اخلاق و تهذيب نفس بپردازد – ورزش هم بکند. (11)

دانشجويان، طبقه پيشرو و پيشاهنگ و زبده و با نشاط پيکره اجتماع

شما دانشجويان نقش خودتان را فراموش نکنيد. آگاهى سياسى کسب کنيد و نسبت به آنچه که مى‏گذرد، هوشيار باشيد و انگيزه و تپش جوانانه‏ى انقلابىِ متناسب با قشر شما، در خدمت هدفهاى نظام قرار گيرد.
عده‏يى از افراد ساده‏انديش خيال مى‏کنند که اگر دانشجو بخواهد حضور انقلابى داشته باشد، راهش اين است که بر سر مسؤولان خود داد بکشد؛ خير، اين‏که انقلابيگرى نيست. آن‏جايى که مى‏بينيد دانشجو بر سر مسؤولان امر داد مى‏کشد، مسؤولان با دانشجويان هم‏جهت نيستند؛ آنها مزدور امريکا هستند و اين جوانان نمى‏توانند طاقت بياورند و بالاخره فرياد اعتراض مى‏کشند؛ کمااين‏که در رژيم گذشته همين‏گونه بود و دانشجو و طلبه و مردم و وجدانهاى بيدار و انسانهاى شجاع و روحهاى سالم، بر سر مسؤولان امر داد مى‏کشيدند.
مبادا عده‏يى به صورت فريب‏انگيز و با ترفندهاى گوناگون بيايند و به چند جوان ساده تفهيم کنند که دانشجو بايستى فرياد بکشد! بله، فرياد بايد کشيده شود؛ ولى بر سر امريکا و قدرتهايى که مزاحم مسؤولان و اداره‏کنندگان نظام هستند. در هر دانشگاهى که تحصيل مى‏کنيد، حضور دانشجويى خود را به صورت قوى و با خط درست حفظ کنيد.
جوانان دانشجو در محيطهاى دانشگاه، به درس و علم و روحيه‏ى انقلابى و اسلامى، حداکثر اهميت را بدهند. جوانان ببينند که امروز و آينده، چه‏قدر به وجود آنها احتياج است؛ خودشان را براى آينده بسازند. امروز هم جوان دانشجو بايد مثل هميشه، پيشتاز و پيشگام حرکت انقلابى باشد و خودش را شايسته و صالح براى اين مسؤوليتهاى بزرگ قرار بدهد.
امروز دورانى است که دانشگاه و دانشجو و جوان و زن و مرد، از هر قشر و نقطه‏يى از نقاط کشور، بدون اعتنا به وابستگيهاى فاميلى و شخصى و قومى و منطقه‏يى و غيره، مى‏تواند اميدوار باشد که بر عالم شدن، مؤثر شدن، مفيد شدن براى کشور و تعيين‏کننده بودن در جهت حرکت مستقل و آزاد ملت خودش قادر است. اين، چيز خيلى مغتنمى است.
دانشجويان عزيز، اين جوانان، اين فرزندان و جگرگوشه‏هاى ملت، اين بهترين و پاکترين عناصر جامعه‏ى ما در دانشگاهها، بايد در خط اسلام و در جهت عظمت کشور و بلند کردن پرچم اسلام و بيدار کردن ملتهاى عالم و روح بخشيدن به اين دنياى مرده به وسيله‏ى دستهاى استکبارى، درس بخوانند و کار و تلاش کنند، تا مطمئن بشوند که فرداى ايران اسلامى، به مراتب از امروز بهتر خواهد بود. اين، هدف شماست. اين، هدف وحدت حوزه و دانشگاه است.
اين پولهايى را که مى‏خواهيد به عنوان وام بدهيد، لزومى ندارد که بين همه‏ى آنها تقسيم کنيد. باز در اين‏جا هم همان اولويتها را رعايت کنيد. اگر واقعاً مى‏بينيد که هشتصد تومان کم است، مثلاً هزار تومان درنظر بگيريد. فرض کنيد که آن صدهزار نفر، هشتادهزار نفر هستند. يعنى اين‏طور نباشد که حتماً آدم بخواهد بين قشرهاى مختلف دانشجو، توازن يا تساوى برقرار بکند. نه، چون يک عده که در شهر خودشان زندگى مى‏کنند، احتياج ندارند؛ يک عده هم که از يک شهر به شهر ديگر مى‏روند و امکانات دارند، احتياج ندارند؛ عده‏يى فقط پول توجيبى مى‏خواهند و نه چيز ديگر؛ عده‏يى هم واقعاً احتياج دارند.
ما نبايد از حال دانشجويان فقيرِ مستضعف غافل بمانيم. البته دستگاههايى هم هستند که وام مى‏دهند؛ مثل آن بنياد امام رضا که بعضى از دوستان ما در آن‏جا کار مى‏کردند و اخيراً هم با من مکاتبه کرده‏اند که مى‏خواهند به بعضيها وام بدهند؛ من هم تأييد کرده‏ام. ممکن است به بعضى از دانشجويان از جاهاى ديگر هم کمکهايى بشود؛ مانعى ندارد، بکنند؛ اما شما هم به عنوان وزارت، اين کار را بکنيد.
شما دانشجويان و دانش‏آموزان - چه پسرها و چه دخترها- وظايف سنگينى بر دوش داريد. غير از وظيفه‏ى درس خواندن که وظيفه‏ى دانشجويى و دانش آموزى است، وظيفه‏ى انقلابى بر دوش داريد، وظيفه‏ى اسلامى و دينى بر دوش داريد - چه در محيط دانشگاهها، چه در محيط مدارس.
اين مبارزه، مبارزه‏ى امروز و يک روز و دوروز و يک سال و دوسال نيست، مبارزه‏ى نسلهاست. آن نسلى که از مبدأ انقلاب - از آغاز انقلاب - فاصله گرفته است، اگر بخواهد ايران را به عزت برساند و بسازد و عظمت ببخشد و الگوى زنده‏يى در مقابل ملتهاى ديگر قرار بدهد و بينى استکبار را به خاک بمالد، بايد يک نسل انقلابى و اسلامى و متدين باشد؛ و او شما هستيد. امروز دانشجوييد، امروز دانش‏آموزيد، فردا شما گردانندگان چرخهاى اين کشوريد. امروز خودتان را بسازيد، دانشگاهها را بسازيد، محيط دانشگاه را محيط انقلابى و اسلامى کنيد، محيط دبيرستانها را هم همين‏طور.
شما دانشجوها - چه دختر و چه پسر - و حتى دانش‏آموزهاى مدارس، روى اين ريزترين پديده‏هاى سياسى دنيا فکر کنيد و تحليل بدهيد. فرض کنيم تحليل هم بدهيد که خلاف واقع باشد؛ باشد. خدا لعنت کند آن دستهايى که تلاش کرده‏اند و مى‏کنند که قشر جوان ما و دانشگاه ما را غير سياسى کنند.
کشورى که جوانهايش اصلاً در باغ مسايل سياسى نيستند، مسايل و جريانهاى سياسى دنيا را مى‏فهمند و تحليل درست ندارند، مگر چنين کشورى مى‏تواند بر دوش مردم حکومت و حرکت و مبارزه و جهاد بکند؟! بله، حکومت ديکتاتورى باشد، مى‏شود.
من معتقدم بين گروههاى دانشجويى، با هر سليقه‏يى که هستند، بايد روابط حسنه برقرار باشد. شما نگاه کنيد، کشورهاى دنيا، گروههاى مختلف اجتماعى و سياسى در عالم، با وجود اختلافات فراوانشان، دور يک ميز مى‏نشيند، حرف مى‏زنند، مذاکره مى‏کنند؛ بالاخره به جايى هم مى‏رسند. معنا ندارد که در محيط دانشگاه اسلامى، افرادى که به اصول واحدى معتقدند، اسلام را قبول دارند، امام را قبول دارند، انقلاب را قبول دارند، ارزشها را قبول دارند، اما سلايق مختلفى هم دارند، اينها با همديگر کنار نيايند؛ من نمى‏توانم اين را بفهمم و قبول بکنم.
با توجه به اين‏که يکى از جنبه‏هاى تهاجم دشمن، تهاجم فرهنگى و فاسد کردن جوانان و بخصوص زنان و توجه دادن مردم به شهوات و نفسانيات است و در بسيارى از جوامع اسلامى، دشمنان ابتدا از اين طريق مردم را خلع سلاح کرده‏اند، و نيز با توجه به بحران کنونى حجاب در جامعه و حتّى در دانشگاهها، وظيفه‏ى مردم، بخصوص دانشجويان و تشکلهاى اسلامى در جامعه و در دانشگاهها چيست و راه حل، حکم و توصيه‏ى شما در اين مورد به تشکلهاى اسلامى چيست؟
ج: توصيه‏ى بنده معلوم است: حجاب را رعايت کنيد و اين لازم و واجب است. به برادر يا خواهرى که اين نامه را نوشته‏اند، مى‏خواهم بگويم اين‏طور هم نيست که شما مى‏گوييد زنهاى ما بى‏حجاب شده‏اند. ممکن است بعضى بگويند چشم شما به خواهرهايى افتاده که همه حجاب دارند؛ نه، من گاهى به خيابان مى‏روم تا مخصوصاً وضع مردها و زنها را ببينم؛ البته با نگاه حلال و نه حرام. آن‏طور که بعضى تصوير مى‏کنند، به نظر من نمى‏آيد. البته چرا، اشکالاتى وجود دارد؛ من هم از همه‏ى گوشه و کنارها با خبر نيستم. هرجا چنين وضعى وجود داشته باشد، راه آن نهى از منکر است.(12)

پي نوشت :

1. بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 1/9/78
2. بیانات مقام معظم رهبری در ديدار با دانش آموزان و دانشجويان 10/8/74
3. بيانات مقام معظم رهبري در ديدار با اعضاي شوراي انقلاب فرهنگي 20/9/70
4. بيانات مقام معظم رهبري در مراسم بيعت جمع کثيري از دانشجويان و دانشگاهيان 23/2/68
5. بيانات مقام معظم رهبري در ديدار با دانشجويان نمونه7/9/81
6. بيانات رهبر معظم انقلاب اسلامي در جمع دانشجويان و اساتيد دانشگاه صنعتي اميرکبير 9/12/79
7. بيانات مقام معظم رهبري در ديدار از دانشگاه صنعتي شريف1/9/78
8. بيانات مقام معظم رهبري در ديدار با جمع کثيري از کارگزاران و معلمان 15/2/78
9. بيانات مقام معظم رهبري در ديدار دانش آموزان و معلمان 13/8/71
10. سخنراني مقام معظم رهبري در ديدار با گروهي از خانواده هاي شهدا و ... دانشجويان دانشگاه هنر 1/8/70
11. بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 2/3/69
12. حدیث ولایت

منبع: بر گرفته از حدیث ولایت

---

تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله